مرکز مطالعات جامعه و امنیت

مرکز مطالعات جامعه و امنیت

در ایران رویکرد اجتماعی به امنیت به­دلیل تناسب مبانی آن با اصول معرفتی در حوزۀ مطالعات اسلامی امنیت، و همچنین توجه به ابعاد بومی نظریۀ امنیت، طی دو دهۀ گذشته بسیار مورد توجه بوده است. رویکرد مرکز مطالعات جامعه و امنیت در این رابطه تلاش در جهت تولید چارچوبی بومی و مستقل از مکتب کپنهاگ است. منابع موجود در این زمینه سه گروه اصلی را شامل می‌شود:

اول: پژوهش‌های تحلیلی در خصوص ابعاد اجتماعی امنیت؛

دوم: پژوهش‌های کاربردی ناظر بر امنیت جامعه؛

سوم: پژوهش‌های اجرا شده در مرکز مطالعات جامعه و امنیت.

عمدۀ تلاش­های مطالعاتی و پژوهشی مرکز مطالعات جامعه و امنیت معطوف به امنیت اجتماعی با رویکرد نرم (امنیت ایجابی) بوده که ذیلاً به سیر پژوهش­های مزبور و مراحل شکل­گیری طرح کلان ملی مطالعات امنیت اجتماعی اشاره شده است:

  1. تهیۀ گزارش تحلیلی- علمی از وضعیت مطالعات امنیت اجتماعی برای سران نظام در سال 1378:

دستور رییس جمهور وقت بر روی گزارش تحلیلی- علمی به وزیر علوم و دبیر شورای­عالی امنیت ملی وقت:

جناب آقای دکتر روحانی

جناب آقای دکتر معین

اصل کار ارزنده است و امیدوارم با گسترش تحقیقاتی از این دست، روند تدبیر و ادارۀ امور هر چه بیشتر علمی و واقع­بینانه­تر شود. به نظرم دبیرخانۀ شورای عالی امنیت ملی می­تواند و باید سفارش­دهندۀ این تحقیق باشد و وزارت محترم فرهنگ و آموزش عالی و پژوهشگاه هم قطعاً استقبال می‌کنند. نتیجه به من گزارش شود.

  1. اجرای فاز صفر طرح جامع مطالعات امنیت اجتماعی به­منظور شناخت و تبیین دقیق­تر مؤلفه‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر امنیت اجتماعی؛
  2. مشارکت در تصویب مادۀ 119 قانون برنامۀ چهارم توسعه؛
  3. پیشنهاد وزارت علوم به سازمان مدیریت و برنامه­ریزی برای ملی شدن طرح جامع مطالعات امنیت اجتماعی و نیز تأسیس پژوهشکده‌ای برای تحقیق و پژوهش در حوزۀ امنیت اجتماعی؛
  4. موافقت سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی با ملی شدن طرح جامع (با دفاع علمی پژوهشگاه)؛ و اجرای آن در طول سال‌های 1385 تا 1390
  5. درجهت تکمیل مطالعات انجام‌شده در قالب طرح جامع مطالعات امنیت اجتماعی، پیشنهاد اجرای طرح کلان مطالعات امنیت اجتماعی به دبیرخانه شورایعالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) ارائه و شورایعالی عتف در سال 1390 طرح مذکور را که اولین طرح کلان حوزه علوم انسانی می‌باشد جزو طرح‌های ملی مورد حمایت، تصویب و جهت اجرا ابلاغ نمود.
  6. فعالیت‌ها و دستاوردهای حاصل از اجرای دو طرح ملی[1]

الف- طرح جامع مطالعات امنیت اجتماعی

(1)- اجرای 6 طرح تحقیقاتی

(2)- ترجمه متون برگزیده در باب امنیت اجتماعی

(3)- تهیه مقالات علمی

(4)-ایجاد پایگاه اطلاع‌رسانی

(5)- انتشار 9 جلد کتاب از نتایج تحقیقات و فعالیت‌های انجام‌شده با عناوین:

      1. درآمدی نظری بر امنیت جامعه ای

      2. مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی امنیت

3. پژوهش‌نامه امنیت اجتماعی ـ رویکردی ایرانی

4. جامعه‌شناسی تاریخی امنیت در ایران

5. تأثیر اینترنت بر امنیت اجتماعی در ایران

6. ترجمان جامعه و امنیت (جلد اول)؛ مجموعه مقالات

7. ترجمان جامعه و امنیت (جلد دوم)؛ خشونت قومی و محظور امنیتی

8. امنیت اجتماعی از دیدگاه اسلام

9. فرهنگ توصیفی اصطلاحات امنیت

ب- طرح کلان ملی مطالعات امنیت اجتماعی

   (1)- تهیه روندنمای مطالعات امنیت اجتماعی

   (2)- اجرای فاز اول شامل 5 طرح تحقیقاتی

   (3)- آغاز اجرای فاز دوم و برنامه‌ریزی برای انجام 12 طرح تحقیقاتی

      (4) تهیه سند راهبردی مطالعات امنیت اجتماعی



  1. اطلاعات کامل درخصوص اهداف، برنامه و فعالیت‌های انجام‌شده مربوط به دو طرح ملی مورد اشاره در وب‌سایت وجود دارد.

ادامه مطلب

کتاب های منتشر شده گروه