اجرای طرح تحقیقاتی «عوامل موثر بر امنیت اجتماعی در جامعه ایران؛‌ مؤلفه‌ها و شاخص‌ها»

طرح تحقیقاتی «عوامل موثر بر  امنیت اجتماعی در جامعه ایران؛‌ مؤلفه‌ها و شاخص‌ها» نیز پس از تصویب در شورای علمی گروه، با مدیریت جناب آقای محمدعلی مینایی، در شورای پژوهشی پژوهشگاه به تصویب رسید و هم اکنون مراحل اولیه تحقیق را می‌گذراند.

این طرح، یکی دیگر از 11 پروژه تحقیقاتی است که در «طرح کلان ملی مطالعات امنیت اجتماعی» در گروه پژوهشی جامعه و امنیت در حال اجرا است.

مروری بر طرح تحقیقاتی

مفهوم (امنیت اجتماعی) برای اولین بار و به مفهوم فنی کلمه در سال 1993، توسط اندیشمندانی چون باری بوزان و ... تحت عنوان مکتب کپنهاگ مطرح گردید. انگیزه طرح این عبارت امواج تهدیدآمیزی بود که «هویت گروهها» را در معرض خطر قرار داده بودند.

از نگاهی دیگر «امنیت اجتماعی » عبارت است از «آرامش و آسودگی خاطری که جامعه و نظام سیاسی برای اعضاء خود ایجاد می‌کند. (سروستانی، بی تا، ص116) به‌طور کلی «امنیت اجتماعی» به قلمروهایی از حفظ حریم فرد مربوط می‌شود که به نحوی در ارتباط با دیگر افراد جامعه هستند و به نظام سیاسی و دولت مربوط می‌شود. این قلمروها می‌توانند زبان، نژاد، قومیت، اعتبار، نقش اجتماعی، کار، درآمد، رفاه، مشارکت سیاسی، آزادی، اعتقاد و ... باشند.

دیدگاه دینی نیز معتقد است که امنیت اجتماعی را باید در سایة تقوا، عدالت، ایمان، عمل صالح، رعایت حرمت و حقوق انسانها، دفاع از مظلومان و محرومان، مبارزه با مفسدین و مجرمین، رفع فقر، تأمین مشیت مردم، حفظ آزادی های مشروع و حاکمیت قوانین و مقررات انسانی و الهی جستجو کرد کمااینکه امنیت فردی هم از دیدگاه قرآن ناشی از ایمان واقعی و آرامش روحی و اطمینان و طمئانینه نفس و یاد خداوند است.

به دلیل آنکه در شرایط کنونی برآورد روشنی از امنیت اجتماعی در جامعه ایران در دست نیست، و همچنین از نظر تحلیلی  و تبیین  امنیت اجتماعی در ایران هم با ابهامات اساسی مواجه هستیم، ضرورت انجام چنین تحقیقی دوچندان می‌شود.

لازم به ذکر است هدف اصلی این پژوهش تعیین متغیرهای فردی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی تاثیرگذار بر امنیت اجتماعی در جامعه ایرانی و برآورد میزان تاثیر هر یک بر این مقوله است.

سوالات اصلی این پژوهش که باید به آنها جواب داد، نیز این است که: