گزارش نوزدهمین نشست مطالعات راهبردی امنیت اجتماعی با موضوع «فضای مجازی و امنیت ملی با نگاهی به پیام رسانها و شبکه های اجتماعی» با ارائه آقای سید علیرضا آل داوود و در تاریخ ۱۳۹۷/۰۱/۲۲
ین نشست علمی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار گردید. ابتدا آقای محمدعلی مینایی، مدیر کرسیهای مطالعات راهبردی مرکز مطالعات جامعه و امنیت، با ارائه مقدمه ای بر مناسبات حاکم بر فضای مجازی و امنیت ملی، یکی از بسترهای موثر در دو دهه اخیر در همه ارکان و شئونات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را فضای مجازی دانست. این بستر موثر نه تنها ایران بلکه بسیاری کشورهای دیگر را نیز درگیر کرده است. در رخدادهای دیماه 96، یکی از لوازم پدید آمدن وجه ناهنجار این جریان، فضای مجازی بوده است.
سپس جناب آقای سید علیرضا آل داوود، از کارشناسان حوزه فضای مجازی و رسانه، با اشاره به ضرورت فهم شبکههای اجتماعی و رسانههای ارتباطی در قالب میان رشتهای، که این پدیده را در ارتباط علوم اجتماعی با فناوری اطلاعات و ارتباطات درک و فهم کند، هرگونه برداشتی غیر از این رویکرد را فهمی ناقص و نارسا دانست. در ادامه آقای آل داوود، رسانه ارتباطی را شامل سه بخش نرم افزار های پیام رسان[1] مانند تلگرام؛ شبکه های اجتماعی مجازی[2] مانند فیس بوک و اینستاگرام؛ و میکرو بلاگ[3] مانند توئیتر، دانسته که نبایستی با عنوان رسانههای اجتماعی نام برده شوند. کارکرد رسانههای اجتماعی با رسانههای ارتباطی متفاوت است و زمانی که کارکرد رسانه اجتماعی به رسانه ارتباطی منتقل شود، مشکلاتی را ایجاد میکند که امروزه در کشورمان با آن مواجه هستیم.
از جمله مشکلات و تهدیدات میتوان به اطلاعات کاربرانی اشاره نمود که در اختیار نهادهای اطلاعاتی سایر کشورها قرار میگیرد. اندیشکده تهدیدات بحرانی[4] آمریکا در سال 2015 سندی را منتشر کرد که طبق این گزارش، پروژه خبرچین بیکران[5] (یکی از چندین پروژه مشابه به آن) تنها در مارس 2013 و در یک ماه، 14 میلیارد بسته اطلاعاتی از ایران جمعآوری کرده است. در گزارش این اندیشکده مشاهده میشود که استفادهکنندگان این اطلاعات علاوه بر کشورهایی چون آمریکا و اسرائیل، عربستان نیز بوده، که این موضوع برای ایران بسیار ناراحت کننده بوده است. اگر این موضوع به تلگرام و اینستاگرام تعمیم یابد، در واقع اطلاعات 40 میلیون کاربر ایرانی در اختیار اینگونه کشورها قرار دارد.
در آخر جناب آقای محمدعلی مینایی ضمن تشکر از جناب آقای سید علیرضا آل داوود در بیان تهدید و آسیبهای رسانههای ارتباطی، بر بیان فرصتهای آن نیز در کنار تهدیدها تاکید کردند. که در واقع بایستی فرصت و تهدید توأمان در نظر گرفته شود